تست های شناسایی و کنترل کیفیت استنلس استیل

تست های غیر مخرب به علت ارزانی و سریع بودن، روی بسیاری از آلیاژها، به ویژه ورق استیل صورت می گیرد. به خصوص زمانی که گریدهای مختلف استیل از قبیل ورق استیل 304 و ورق استیل 316 به طور اتفاقی در کنار هم قرار می گیرند و از آنجا که تشخیص از روی ظاهر بسیار سخت می باشد، از چنین آزمایشهایی غیر مخرب جهت طبقه بندی و جدا سازی آنها استفاده می شود.
علاوه بر این تست های ساده، آزمایش های پیچیده تری نیز وجود دارد که از چندین ماده شیمیایی برای شناسایی و طبقه بندی گرید، سختی و واکنش محصول به عملیات حرارتی استفاده می شود. به همین جهت اگر تست های ساده پاسخگو نباشند، تجزیه و تحلیل محصولات با این روش ها انجام می شوند.
اگر کنترل کیفی محصولات به درستی انجام شده باشد، برچسب و هک بر روی محصول زده شده و تمامی مشخصات از قبیل گرید، ترکیب شیمیایی، خواص مکانیکی، هیت نامبر و . . . در سرتیفیکیت ذکر می گردد. پس در صورت تاییدیه بازرسی نیازی به این تست ها احساس نمی شود و این تست ها صرفاً قبل از مراحل فوق می باشد.
البته لازم به ذکر است که در برخی موارد فروشندگان از شباهت ظاهری گرید های مختلف سوء استفاده می کنند و یک محصول را به جای محصولی دیگر به خریدار عرضه می کنند. این مورد اگرچه ممکن است در کوتاه مدت مهم به نظر نرسد، اما در بلند مدت قطعاً خسارات سنگینی را به بار خواهد آورد. در صورت شک و تردید نسبت به محصولات ارائه شده، تست های زیر پیشنهاد می گردد که با کمترین هزینه، شبهات ایجاد شده و احتمالات تقلبی بودن اجناس را می توان به راحتی بررسی نمود.

1-تست مغناطیسی ورق استیل
ورق استیل آستنیتی تنها سری از آلیاژهایی هستند که غیرمغناطیسی (نگیر) می باشند. به همین منظور ورق استیل سری 300 را می توان جدای از بقیه سری ها دسته بندی کرد. انواع دیگر ورق استیل از جمله فریتی، مارتنزیتی و رسوب سختی نسبت به میدان های مغناطیسی و آهنربا حساس می باشند.
روش تست: یه آهنربای دائمی تهیه کرده و به آلیاژ نزدیک می کنیم، در صورت چسبیدن محصول بگیر بوده و اگر واکنشی در پی نداشته باشد جنس مورد نظر قطعاً نگیر خواهد بود.
پیش بینی: ورق استیل آستنیتی مانند 304 در صورت انجام کار سرد بر روی آن ممکن است کمی خاصیت مغناطیسی پیدا کند. البته این خاصیت مغناطیسی محدود بوده و می توان با عملیات حرارتی تنش گیری آن را از بین برد. این نکته را نیز نباید فراموش کرد که تنش گیری ممکن است منجر به حساسیت مرزدانه ای در ساختار آلیاژ شود، به همین منظور حتی الامکان باید از عملیات حرارتی پرهیز کرد، مگر در موارد ضروری. البته برای این کار آنیل کامل نیز پیشنهاد می گردد.

2-تست نیتریک اسید ورق استیل
این تست با هدف جداسازی و طبقه بندی انواع ورق استیل از غیر استنلس استیل صورت می گیرد.
روش تست: پس از تهیه نمونه استاندارد، بر روی آن چند قطره اسید نیتریک می ریزیم، اگر آلیاژ از خود واکنشی نشان ندهد، محصول قطعاً استیل است. اگر بعد از قطره چکانی روی محصول، بخار قهوه ای با بوی تند ایجاد شود، جنس مورد آزمایش غیر استنلس استیل می باشد.
اقدام احتیاطی: نیتریک اسید به شدت خورنده است و برای پوست مضر می باشد. در صورت تماس با پوست سریعاٌ باید با آب و صابون محل تماس شستشو داده شود. از استنشاق بخار قهوه ای نیز باید خودداری شود. در تمامی مراحل آزمایش استفاده از عینک ایمینی ضروری است.

3-تست مولیبدن ورق استیل
برخی از گریدهای ورق استیل حاوی مقادیر قابل توجهی مولیبدن هستند. این گرید های ورق استیل از قبیل 316 و 316 کم کربن و برخی گریدهای سوپر دوپلکس به این تست پاسخ خواهند داد. در مجموع وجود مقادیر مولیبدن حتی به مقدار محدود لازمه انجام این تست می باشد.
روش تست: نمونه استاندارد از محصول را تهیه کرده، سطح آن را سنباده زده و تمیزکاری می کنیم. محلول مورد استفاده "decapoli 304/316" می باشد. این محلول را خوب تکان داده و سپس فقط یک قطره از آن را روی نمونه میریزیم. در صورت وجود مولیبدن در آلیاژ، در عرض 2 الی 4 دقیقه در محل قطره لکه ای زرد رنگ ایجاد می شود.
اقدام احتیاطی: در صورت تماس با پوست سریعاٌ باید با آب و صابون محل تماس شستشو داده شود. در تمامی مراحل آزمایش استفاده از عینک ایمینی ضروری است. دمای آزمایش بایستی یکسان باشد.

4-تست گوگرد ورق استیل
ورق استیل و کربن استیل حداقل دارای 0.1 درصد گوگرد می باشند. ورق استیل 303 چون حاوی مقادیر قابل توجهی گوگرد می باشد، به همین جهت به این تست پاسخ می دهد و چون گریدهای 304 و 316 میزان گوگرد در آنها کمتر از میزان استاندارد است، از اینرو هیچ واکنش مثبتی در آنها مشاهده نخواهد شد.
روش تست: نمونه ای استاندارد از آلیاژ تهیه کرده و سطح آن را سنباده می زنیم. کاغذ عکاسی را که از قبل آماده کرده ایم، در محلول اسید سولفوریک 3 درصد خیس می کنیم. سپس به مدت 5 ثانیه نمونه استاندارد را روی سطح کاغذ عکاسی فشار می دهیم. ایجاد لکه قهوه ای تیره نشاندهنده وجود مقادیر قابل توجهی گوگرد در نمونه آزمایش می باشد که با مقایسه آن با نمونه استاندارد، نتایج مورد نظر را می توان تحلیل و بررسی کرد.
اقدام احتیاطی: در صورت تماس با پوست سریعاٌ باید با آب و صابون محل تماس شستشو داده شود. در تمامی مراحل آزمایش استفاده از عینک ایمنی ضروری است. دمای آزمایش بایستی یکسان باشد.