در مقاله قبلی با برخی از روش های خمکاری لوله استیل آشنا شدیم. عواملی مانند شعاع خم کاری، قطر و ضخامت لوله، آلیاژ مورد استفاده و … بر کیفیت خم کردن لوله استیل تاثیر گذار هستند. در این بخش به بررسی برخی از این موارد می پردازیم.
همان طور که در ابتدای مققاله بیان کردیم عواملی مانند شعاع خمکاری، قطر و ضخامت لوله، آلیاژ مورد استفاده و … بر کیفیت خم کردن لوله استیل تاثیر گذار هستند.
این عوامل عبارت اند از:
1_شعاع خم
باید در نظر داشت برای خمکاری لوله استیل، نمیتوان آن را به هر میزان و با هر شعاعی خم کرد. حداقل شعاع خمش به عوامل مختلفی مانند گرید استیل، قطر لوله، ضخامت لوله و … بستگی دارد. علاوه بر جنس متریال، روشی که برای خمکاری انتخاب میشود نیز میتواند محدودیتهایی در حداقل شعاع خمکاری به وجود آورد.
2_استحکام تسلیم
استیل دارای استحکام تسلیم بالایی است و این عامل سبب سخت شدن خمکاری لوله استیل نسب به سایر فلزات میشود. پدیده بازگشت فنری (springback) نیز در این فرآیند تاثیرگذار است. این پدیده به این صورت است که پس از اعمال بار و ایجاد خم در لوله، لوله کمی به سمت حالت اولیه خود بازمیگردد. این میزان کاملا به خواص ذاتی متریال بستگی دارد. برای رسیدن به زاویه مورد نظر باید لوله را کمی بیشتر خم کرد تا پس از بازگشت فنری، لوله به زاویه دلخواه شما شکل گرفته باشد.
3_ضخامت لوله
ضخامت لوله در خمکاری لوله استیل، میتواند بر روی نیروی لازم برای تغییر شکل تاثیر مستقیم بگذارد. علاوه بر این لولهها در ضخامت کمتر، با تغییر شکل کمتری دچار شکست میشود و این عامل میتواند در فرآیند خمکاری محدودیت ایجاد کند. صخامتهای زیاد نیز نیروی لازم برای خمکاری را افزایش میدهد به همین دلیل انتخاب دقیق ضخامت اهمیت بسیار زیادی دارد.
4_درز لوله
همانطور که میدانید لولهها در دو نوع درزدار و بدون درز تولید میشوند. وجود درز جوش یکی از عوامل محدود کننده خمکاری لوله استیل است. این لولهها را اغلب برای خمکاری با شعاعهای بزرگ انتخاب میکنند. لولههای بدون درز قابلیت بهتری برای خمکاری دارند.
چرا لوله استیل؟
با وجود استحکام بالای استیل که فرآیند خمکاری لوله استیل را سخت کرده است، اما همچنان به دلیل ویژگیهای بسیار خوب استیل، تقاضا برای استفاده از لولههای استیل زیاد است. برای خمکاری لوله استیل باید از گریدهایی استفاده کرد که قابلیت شکل پذیری خوبی دارند. گریدهای 304 و 316 که از جمله پرکاربردترین گریدهای مورد استفاده استیل در صنعت هستند که میتوان از آنها برای تولید لوله خم استفاده کرد.
علت پرکاربرد بودن این گریدها مقاومت بسیار خوب در برابر خوردگی، قابلیت شکل پذیری، قابلیت جوش پذیری و … است. از این گریدها در صنایع مختلفی مانند صنایع هوافضا، نفت و گاز، پالایشگاهها، صنایع غذایی، ساخت تجهیزات و مبدلهای حرارتی، ساخت تجهیزات دریایی و … استفاده میشود.
سخن آخر
روشهای مختلفی برای خمکاری لوله استیل وجود دارد که هرکدام ویژگیها و محدودیتهایی دارند که بنا به کاربری و نوع آلیاژ مورد استفاده، بهترین روش برای خمکاری انتخاب میشود. عواملی مانند قطر و ضخامت لوله، نوع آلیاژ و شعاع مورد نیاز برای خمش در خمکاری لوله استیل اهمیت بسیار زیادی دارند.