روش های خمکاری لوله استیل
روش های خمکاری لوله استیل
خمکاری لوله استیل یکی از روش های رایج ساخت و تولید برای فرم دهی لوله استیل و دارای ملاحظاتی فنی است که با توجه به آن محصولاتی دقیق و با طول عمر بالاتر تولید می شود. لوله استنلس استیل به دلیل ویژگی های بارزی که دارد، کاربردهای بسیار زیادی نیز در صنایع مختلف و حتی ساخت مصنوعات دکوراتیو دارد. به عنوان مثال می توان به کاربرد لوله استیل خم کاری شده در منیفولدها و خطوط انتقال سیال در سیستم های هیدرولیک، کویل های خنک کننده و مبدل های حرارتی اشاره کرد. این کاربرد وسیع سبب می شود تا فرایند خمکاری لوله استیل نیز اهمیت پیدا کند. در این مقاله قصد داریم به روش خمکاری لوله استیل و نکاتی که باید برای اجرای صحیح این فرآیند رعایت شوند بپردازیم.
چه عواملی بر خمکاری لوله استیل تاثیرگذار هستند؟
عوامل متعددی بر خمکاری لوله استیل تاثیرگذار هستند که اگر به آن‌ها توجه نشود باعث عدم رسیدن به کیفیت مناسب، شکستن و تخریب لوله استیل می‌شوند. با تغییر در گرید استیل قطعاً این عوامل تحت تاثیر قرار می‌گیرند و باید برای هر گرید استیل، پارامترهای مختلفی را مد نظر قرار داد. بدیهی است خمکاری لوله استیل با گریدهایی که سختی بالاتری دارند دشوارتر است. مشخصه‌هایی مانند قطر و ضخامت، فرآیند تولید، عملیات حرارتی انجام شده و شعاع خمش از جمله عواملی هستند که بر خمکاری لوله استیل اثر گذار می‌باشند.
چالش‌های خمکاری لوله استیل
فولاد ضد زنگ از جمله آلیاژهایی است که دارای سختی و استحکام بالایی است. این عامل سبب میشود برای خمکاری لوله استیل، نیاز به نیروی بیشتری برای اعمال تغییرشکل داشته باشیم. علاوه بر این استفاده از ابزار و وسایل خاص نیز می‌تواند یکی از چالش‌هایی باشد که با آن روبرو هستیم. اما با وجود این مسائل گریدهایی از استیل هستند که شکل پذیری بسیار خوبی دارند و می‌توان با در نظر گرفتن برخی از موارد، آن‌ها را خم کرد. ضخامت ورق مورد استفاده در ساخت لوله، تاثیر مستقیم بر روی خمکاری لوله استیل دارد به گونه‌ای که هرچه لوله ضخامت بیشتری داشته باشد، نیروی مورد نیاز برای شکل دادن لوله استیل نیز بیشتر خواهد شد.
روش‌های خم کردن لوله استیل کدام‌اند؟
1_خمکاری کششی چرخشی (rotary draw bending): این روش پیچیده‌ترین شکل خمکاری لوله استیل است و به مجموعه‌ای از تجهیزات با کیفیت و دقیق نیاز دارد. در این روش لوله بین یک فک و گیره قالب نگه داشته میشود و به دور قالب می‌چرخد تا فرم بگیرد. قالب در این فرآیند متناسب با شعاع خم مورد نیاز طراحی شده است و لوله با عبور از میان فک ثابت و متحرک قالب خم میشود. در این روش فک‌ها و سنبه طوری طراحی شده‌اند تا از چروکیدگی لوله استیل جلوگیری کنند. در این روش سنبه بیشتر برای جلوگیری از چروک شدن لوله‌های نازک به کار می‌رود. دقت روش خمکاری کششی چرخشی بسیار بالاست و می‌توانند شعاع مورد نظر را با کیفیت بسیار خوب و یکنواخت در لوله ایجاد کرد.
2_خمکاری با سه غلتک (رولر): این روش یکی از روش‌های مورد استفاده برای خمکاری لوله استیل با شعاع بزرگ است. در این دستگاه از سه غلتک استفاده میشود که دوتا از آن‌ها ثابت هستند و غلتک دیگر قابلیت تنظیم دارد. غلتک سوم با استفاده از یک پیچ می‌تواند در محدوده کاری دستگاه، شعاع خمکاری را تغییر دهد. خمکاری به کمک سنبه: مکانیزم این روش شباهت بسیار زیادی به روش خمش کششی چرخشی دارد با این تفاوت که در این روش از یک سنبه برای جلوگیری از چروک شدن لوله در ناحیه خم استفاده میشود. همانظور که می‌دانید در خمکاری لوله استیل، ممکن است قسمت داخلی لوله که خم میشود دچار له شدگی یا چروک شود. این له شدگی به عواملی مانند قطر و ضخامت لوله بستگی دارد. برای جلوگیری از این عیب در خمکاری، از یک سنبه استفاده میشود. این سنبه درون لوله قرار می‌گیرد و در هنگام خمکاری مانع تغییر شکل شدید در شعاع داخلی لوله میشود. برای اینکه سنبه یکبار مصرف نباشد، سر آن را طوری طراحی کرده‌اند که از اجزای جدا از هم تشکیل شده و می‌توان آن را خم کرد.
3_خمکاری فشاری: برای خمکاری لوله استیل به این روش نیاز است تا از نیروی فشاری برای خم کردن لوله استفاده کنیم. در این روش یک سر لوله توسط فک ثابت قالب نگه داشته شده است و سر دیگر آن به سمت قالب خمکاری فشرده میشود.